गेट ऑटोमेशनपासून इंटर टर्मिनल ट्रान्स्फर सीस्टिमची सुविधा; उत्पन्नातही वाढ
उरण : वार्ताहर
जेएनपीटीने ईझ ऑफ डुइंग बिझनेस अंतर्गत बंदरामधील पायाभूत सुविधांमध्ये मोठ्या प्रमाणात सुधारणा करण्यास सुरुवात केली आहे. सर्व कामांचे डिजिटलायझेशन करण्यात येत आहे. गेट ऑटोमेशनसह सर्व टर्मिनल्सला जोडणारी इंटर टर्मिनल ट्रान्सफर सीस्टिम विकसित केली आहे. निर्यात कंटेनरसाठी थेट पोर्टमध्ये प्रवेश, थेट पोर्ट डिलीव्हरीसह आधुनिक सुविधा उपलब्ध करण्यात येत आहेत. त्यामुळे जेएनपीटी बंदराच्या कामकाजामध्ये सुधारणा होऊन उत्पन्नामध्येही वाढ होऊ लागली आहे.
मुंबई बंदरावरील ताण कमी करण्यासाठी शासनाने 1989 मध्ये जेएनपीटी बंदर विकसित केले. तब्बल 2987 हेक्टर जमिनीवरील हे बंदर सद्य:स्थितीमध्ये देशातील प्रमुख मालवाहतुकीचे केंद्र बनले आहे. 2021 मध्ये येथून 76.14 दशलक्ष मालाची हाताळणी झाली होती. बंदराचे उत्पन्न 1922 कोटींवर पोहचले होते. यावर्षी विक्रमी उत्पन्न होण्याची शक्यता आहे.
बंदराचे काम गतीने व्हावे यासाठी अनेक बदल केले जात आहेत. 277 हेक्टर जागेमध्ये एसईझेड विकसित केले जात आहे. यामुळे व्यापार्यांचा मालवाहतुकीचा खर्च कमी होणार आहे. एसईझेडमध्ये जागतिक दर्जाच्या सुविधा उपलब्ध करून दिल्या जाणार आहेत. एसईझेड व्यतिरिक्त डेडिकेटेल कोस्टल बर्थही विकसित केले आहे. यासाठी 170 कोटी रुपये खर्च करण्यात आले आहेत. त्याची चाचणीही सुरू झाली आहे. कोस्टर बर्थवर 1.5 दशलक्ष टन मालाची हाताळणी करता येणार आहे.
व्यावसायिक सुलभतेसाठी कंटेनर ट्रॅक्टर ट्रेलर्ससाठी पार्किंग प्लाझा विकसित केला आहे. 45 हेक्टर जमिनीवर विकसित केलेल्या पार्किंग प्लाझामध्ये 1538 कार्गो ट्रेलर्स पार्क करता येणार आहेत. जेएनपीटीमधील माल हाताळणी क्षमतेमध्येही वाढ करण्यात आली आहे. त्यासाठी 20 मी. नैसर्गिक खोली असलेल्या नवीन बंदराचा विकास करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
यासाठी वाढवण येथे जागा निश्चित केली आहे. जेएनपीटीचे अध्यक्ष संजय सेठी यांनी सांगितले की, ईझ ऑफ डुइंग बिझने अंतर्गत बंदराचा कायापालट करण्यात येत आहे. अनेक महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प सुरू करण्यात आले आहेत. याने बंदराच्या उत्पन्नात मोठ्या प्रमाणात वाढ होणार आहे.
महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प सुरू
जेएनपीटीचे सेझ सह अनेक महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प सुरु आहेत. 65 हजार कोटी रुपयांचा वाढवन प्रकल्प पोर्ट ऑफ सिंगापूर अथॉरिटी च्या भागीदारीत चौथे कंटेनर टर्मिनल विकसित केने जात असून, त्यामध्ये आठ हजार कोटींची गुंतवणूक असणार आहे. यामधील 2.4 दशलक्ष टीईयू मालवाहतूक क्षमतेच्या पहिल्या टप्प्याचे काम पूर्ण झाले असून, दुसरा टप्पा पूर्ण झाल्यानंतर प्रतिवर्षी 20 दशलक्ष टीईयू मालवाहतूक करता येणार आहे. लिक्विड जट्टीसाठी 182 कोटी, रस्ते रस्ते रुढीकरणासह इतर कामासाठी तीन हजार कोटींची गुंतवणूक करण्यात आली आहे.
ड्रायपोर्ट विकसित करणार
रेल्वे आणि रोडवाहतुकीच्या माध्यमातून बदराची अंतर्देशीय कनेक्टिव्हिटी मजबूत करण्यासाठी इंडिकेटेड फ्रेट कॉरिडॉर व बदराकडे जाणार्या रोडचे रुदीकरण केले जात आहे. याशिवाय कार्यों क्लिअरन्स व एकत्रिकरणासाठी जालना, वर्धा, नाशिक आणि सांगली यासारख्या महाराष्ट्राच्या अंतर्गत भागात हब एंड स्पोक मॉडेलवर आधारित द्वाय पोर्ट विकसित केला जाणार आहे.